Nieuws

Partijen maken nadere afspraken over aanpak personeelstekort

De vakbonden, het ministerie van OCW en de sectororganisaties zijn het eens geworden over nieuwe stappen in de uitwerking van het in april 2022 afgesloten onderwijsakkoord rondom de aanpak van het personeelstekort. Extra vaart wordt gezet achter het concretiseren van de thema’s regionale aanpak, onderwijstijd, bevoegdheden en opleiden. Hieronder vind je de hoofdlijnen van het voorstel. Over de uitwerking gaan de betrokken partijen de komende periode met hun achterbannen in gesprek.  

De afspraken bouwen onder andere voort op de adviezen ‘Samen sterk voor elk kind’ van Merel van Vroonhoven, ‘Tijd voor Focus’ van de Onderwijsraad en het advies van Lodewijk Asscher ‘Kinderen eerst’ dat vandaag is gepubliceerd. Alle partijen onderschrijven de noodzaak van een integrale strategie voor de aanpak van het personeelstekort. De roep om samenwerking en minder vrijblijvendheid daarin wordt groter.  

Regionale samenwerking  

Regio’s worden gefaciliteerd om verantwoordelijkheid te nemen voor voldoende en goed opgeleid onderwijspersoneel. De inzet hierbij is om de bestaande regionale samenwerkingen te versterken dan wel om te vormen tot ‘onderwijsregio’s’ met bindende afspraken over de aanpak van het personeelstekort. Deze regio’s worden duurzaam bekostigd door de middelen voor de Regionale Aanpak Personeelstekort (RAP) en het Samen Opleiden & Professionaliseren (SO&P) te combineren. Hiermee vervalt het tijdelijke karakter van de RAP. Naast schoolbesturen zijn ook lerarenopleidingen en de beroepsgroep betrokken.  

Onderwijstijd  

De huidige tekorten vragen ruimte in onderwijstijd. Daarom werken we uit of en zo ja, onder welke voorwaarden, scholen tijdelijk ruimte krijgen om andere professionals voor maximaal 22 uur per maand in te zetten. Hiermee kan de vijfdaagse schoolweek gegarandeerd worden.  

Ruimte in onderwijstijd draagt ook bij aan de aantrekkelijkheid van het beroep. We onderzoeken of en hoe het structureel aanpassen van onderwijstijd kan bijdragen aan, het verlagen van de werkdruk, het creëren van ruimte voor de ontwikkeling en professionalisering van het onderwijspersoneel en voor het voorbereiden van lessen ter verbetering van de onderwijskwaliteit.    

Bevoegdheden  

Voornemen is om het bevoegdhedenstelsel te optimaliseren. De herijking bekwaamheidseisen is een wettelijke verplichting en vanaf 2023 wordt hier uitvoering aan gegeven. We gaan versneld aan de slag met de knelpunten in het gespecialiseerd onderwijs. Onder andere door tijdelijk ruimte voor regels te creëren op het vlak van bevoegdheden. Schoolorganisaties krijgen de ruimte om ook verwante professionals in te zetten voor het onderwijs aan leerlingen met beperkingen.   

Opleiden  

De ambitie om 100% van de studenten op te leiden via het principe van Samen Opleiden werken we uit in de te vormen onderwijsregio’s. Zo ontstaan regionale, sterke verbanden waarin afstemming plaatsvindt over de inhoud van de fases binnen de  beroepsontwikkeling. We richten een ‘curriculumberaad’ in waarin de landelijke kaders voor leraren en -opleidingen, en bijbehorende processen, worden afgestemd.   

De PO-Raad gaat – net als de andere partijen – de afgesproken richting en prioritering bespreken en uitwerken in samenspraak met de achterban. De komende periode organiseren wij daarvoor een aantal sessies met onze leden. Zij hebben een ledenmail met aanvullende informatie ontvangen. 

Peiling personeelstekort 

Met de verdere uitwerking van het onderwijsakkoord heeft de minister ook de metingen van de personeelstekorten in het primair onderwijs naar de Tweede Kamer gestuurd. We zien dat de tekorten (peildatum 1 oktober 2022) sinds vorig jaar weer verder zijn gestegen. Het totale landelijk tekort voor leraren bedraagt nu 9,5% van de werkgelegenheid voor leraren. Dat betekent een tekort van ongeveer 9.700 fte. Het gaat daarbij om het totaal van openstaande vacatures en verborgen tekorten. Dit onderstreept de noodzaak van de hiervoor geschetste aangescherpte aanpak. 

Het tekort aan leraren binnen de vijf randstedelijke grote steden (G5) ligt aanmerkelijk hoger dan daarbuiten. Als we onderscheid maken naar schooltype, dan zijn de tekorten het grootst voor het speciaal basisonderwijs. Het gemiddelde tekort aan leraren in het speciaal basisonderwijs in de G5 bedraagt zelfs een kwart van de werkgelegenheid op deze scholen. 

Het totale landelijk gemiddelde tekort aan schoolleiders (directeuren en adjunct-directeuren) is ook verder gestegen. Het bedraagt nu ongeveer 1.100 fte, 13,6% van de werkgelegenheid voor de schoolleiding. De tekorten onder schoolleiders zijn buiten de G5 relatief hoger dan onder leraren. Binnen de G5 is het beeld wisselender en liggen de tekortpercentages onder leraren en schoolleiding dichter bij elkaar. 

De metingen van Centerdata zijn onderdeel van de Trendrapportage Arbeidsmarkt Leraren po, vo en mbo 2022.

man voor de klas

Onze professionals staan voor je klaar

Stel je vraag of zoek een opleiding

Contact met de Juridische Helpdesk

Heb je een juridisch vraag? Als lid van de PO-Raad kun je via de pagina van de Juridische helpdesk je vraag stellen op Mijn PO-Raad (na het inloggen in het ledenportaal).

Voor dringende vragen bel met 030 - 31 00 933. We zijn bereikbaar op werkdagen tussen 09.00 – 12.00 uur.

Helpdesk 2 mensen praten