De kwaliteit van taal- en rekenonderwijs wordt bepaald door veel factoren die langdurig en in samenhang moeten worden aangepakt, zo luidt het advies van de Onderwijsraad in het rapport ‘Taal en rekenen in het vizier’ dat op 3 november gepubliceerd is. De PO-Raad omarmt het advies en onderstreept de noodzaak om tot een duurzame en structurele aanpak voor verbetering van de basisvaardigheden te komen.  

In het rapport beschrijft de Onderwijsraad de complexiteit van het verbeteren van het taal- en rekenonderwijs. Ruim dertig in elkaar grijpende factoren spelen hierbij een rol. De Onderwijsraad benadrukt ook de gezamenlijke opdracht. Leraren, schoolleiders, schoolbestuurders, lerarenopleidingen, methodemakers, toetsmakers én de politiek zijn samen aan zet. 

De Onderwijsraad adviseert om:

• Landelijke einddoelen en niveaus vast te leggen en te monitoren, zowel op landelijk als schoolniveau.
• Taal en rekenen te verankeren in andere vakken.
• Hoge eisen te stellen aan de uitstroom van lerarenopleidingen.
• Voor bekwame leraren in taal- en rekenonderwijs te zorgen.

Heldere opdracht rondom taal en rekenen 

De PO-Raad onderstreept het belang van een heldere opdracht rondom taal en rekenen. Sinds de start van de curriculumherziening heeft de sectorvereniging benadrukt dat er heldere kerndoelen moeten komen die praktisch toepasbaar zijn. Deze moeten in samenhang worden herzien, met taal en rekenen als rode draad.  

Ook herkent de PO-Raad de vraagtekens die de Onderwijsraad plaatst bij de bruikbaarheid van het referentiekader. Uit de evaluatie blijkt dat leraren deze onvoldoende bruikbaar vinden. Onder meer het onderscheid tussen het fundamenteel en streefniveau wordt als verwarrend ervaren. De PO-Raad vindt het belangrijk dat dit wordt geadresseerd in de curriculumherziening. 

Belang van hoge verwachtingen

De Onderwijsraad constateert dat de focus teveel ligt op het behalen van het fundamenteel niveau, in plaats van het streefniveau. De Adviesgroep Basisvaardigheden, bestaande uit leden van de PO-Raad, bevestigt deze analyse. “Het is belangrijk om hoge verwachtingen van leerlingen te hebben, onderzoek toont aan dat wanneer je de lat lager legt, de leerling zich hier ook naar gaat gedragen”, aldus Sylvia Veltmaat, lid van de Adviesgroep Basisvaardigheden. 

Samen evidence-informed aan de slag

De Onderwijsraad adviseert in te zetten op voortdurende, effectieve professionalisering van leraren voor taal en rekenen. Dit binnen een schoolomgeving die dit faciliteert en stimuleert. Hierbij is het van belang om wetenschap en onderwijspraktijk stevig met elkaar te verbinden. 

De Kennistafel Effectief Leesonderwijs is een goed voorbeeld uit de praktijk. Binnen deze Kennistafel werken onderwijsprofessionals en onderzoekers samen aan het verzamelen, delen en toepasbaar maken van kennis rondom effectief leesonderwijs. De Kennistafel onderschrijft het belang van een samenhangende aanpak, zoals de Onderwijsraad nu ook adviseert. Hun visie is onder andere dat een effectieve aanpak vraagt om een samenspel tussen bestuur, schoolleider, leesdeskundige en leraren.

Kennisinfrastructuur versterken

De PO-Raad onderschrijft het pleidooi van de Onderwijsraad om de kennisinfrastructuur te versterken en zet zich hier al jaren voor in. Naast structurele investeringen vraagt dit ook om ruimte en tijd voor leraren en schoolleiders, zoals de Onderwijsraad aanbeveelt.

Groot contrast met subsidieregeling basisvaardigheden

De PO-Raad is verheugd met het advies van de Onderwijsraad. Een structurele aanpak in nauwe samenwerking tussen alle partijen, wordt in de volle breedte door de PO-Raad onderschreven. Hiermee staat het advies van de Onderwijsraad in groot contrast met de subsidieregeling basisvaardigheden. Tijdelijke subsidies dragen niet bij aan het duurzaam versterken van het onderwijs. Zeker niet wanneer deze via een loting voor een beperkte groep scholen beschikbaar komen. De PO-Raad blijft daarom zelf ook pleiten voor een duurzame en structurele aanpak.