Sociale veiligheid op school
Om te leren en jezelf goed te ontwikkelen, is een veilige omgeving belangrijk. Helaas krijgen scholen steeds vaker te maken met complexe maatschappelijke problemen. Denk daarbij aan (online) pesten, agressie, discriminatie, seksueel grensoverschrijdend gedrag, kindermishandeling en huiselijk geweld.
De PO-Raad werkt onder andere samen met Stichting School & Veiligheid, de VO-raad, MBO Raad en verschillende ministeries aan het verbeteren van een veilige leeromgeving op scholen.
Heb je dringend hulp nodig bij een calamiteit rond sociale veiligheid op school? Neem contact op met het Calamiteitenteam van Stichting School & Veiligheid.
Op deze pagina
Informatie over Sociale veiligheid op school
Seksuele grensoverschrijding op school
Wat moeten scholen doen bij seksueel grensoverschrijdend gedrag op school?
Kindermishandeling en huiselijk geweld
Wat moeten scholen doen bij het signaleren en melden van kindermishandeling en huiselijk geweld?
Monitor Sociale Veiligheid (MSV)
Hoe meet je de veiligheidsbeleving van leerlingen in de MSV?
Onze standpunten over Sociale veiligheid op school
-
De PO-Raad streeft naar een integrale en preventieve aanpak van sociale veiligheid in het primair onderwijs
De PO-Raad streeft naar een integrale en preventieve aanpak van sociale veiligheid in het primair onderwijs, waarbij scholen de ruimte krijgen om beleid te ontwikkelen dat aansluit bij hun eigen pedagogische visie en context.
Scholen moeten een integraal veiligheidsbeleid voeren, waarbij duidelijke normen en waarden centraal staan en pedagogisch vakmanschap wordt bevorderd. Scholen worden aangemoedigd om een schoolbrede aanpak te hanteren en effectieve interventies te kiezen die passen bij hun visie en context.
Instrumenten voor Sociale veiligheid op school
Leidraad seksueel grensoverschrijdend gedrag
Wat schoolleiders en bestuurders over dit thema moeten weten.
Wegwijzer Seksualiteit online (OCW)
Praktische handvatten bij incidenten van online seksueel grensoverschrijdend gedrag.
Omgaan met maatschappelijke controverse
Hoe zorg je als schoolleider voor veiligheid en stabiliteit bij maatschappelijke onrust op school?
Handelingskader doxing voor werkgevers
Zo verminder je de impact van doxing op medewerkers.
Veelgestelde vragen
-
Is het verplicht om een meldcode kindermishandeling te hebben?
Ja, scholen zijn verplicht om een eigen meldcode ‘Huiselijk geweld en Kindermishandeling’ te hebben. Deze moeten ze gebruiken bij vermoedens van mishandeling. In de meldcode beschrijft een school wie binnen de organisatie wanneer wat op welke wijze doet. Het is een protocol en een stappenplan ineen. De meldcode omvat ook een afwegingskader, dat beschrijft wanneer een melding noodzakelijk is en hoe goede hulp eruit ziet. Ook registratie- en dossiervorming, de rollen en verantwoordelijkheden, een sociale kaart en scholingsplan maken deel uit van de meldcode van de school. De Wet Meldcode verplicht iedere beroepskracht om deskundigheid op te bouwen en op peil te houden. Het is van belang dat scholen structureel scholing aanbieden op dit thema, zodat men signalen tijdig kan opvangen en weet hoe te handelen. De Inspectie van het Onderwijs ziet erop toe dat scholen beschikken over een meldcode en deze op de juiste wijze gebruiken. De Rijksoverheid heeft een toolkit ontwikkeld om beroepskrachten te ondersteunen bij de invoering en het gebruik van een meldcode. Meer informatie is ook te vinden op de website van Augeo.
-
Moet je een vermoeden van kindermishandeling en/of huiselijk geweld altijd melden?
Een verplichte meldcode is iets anders dan een meldplicht. De school maakt zelf een afweging of vermoedens van huiselijk geweld en/of kindermishandeling worden gemeld. In de meldcode moet een stappenplan staan dat houvast biedt bij die afweging. Een professional mag zijn beroepsgeheim doorbreken om melding te doen, dit mag ook anoniem.
Iedere medewerker van de school is verplicht om bij signalen van huiselijk geweld en/of kindermishandeling het stappenplan van de meldcode te doorlopen. Iedere school stelt zijn eigen meldcode vast, met daarin minimaal deze 5 stappen:
Stap 1: In kaart brengen van signalen
Stap 2: Overleggen met collega en/of (anoniem) raadplegen van Veilig Thuis
Stap 3: Gesprek met de betrokkene(n)
Stap 4: Wegen a.d.h.v. het afwegingskader
Stap 5: Beslissen: melden bij Veilig Thuis en/of zelf hulp verlenenLees meer over de beweging tegen kindermishandeling op onze themapagina[link naar themapagina] of op de website van de Rijksoverheid.
Dienstverlening
School en veiligheid
Stichting School & Veiligheid ondersteunt scholen bij het bevorderen van een sociaal veilig klimaat. Dit doen wij door het geven van actuele informatie en deskundig advies via de website, trainingen, conferenties en het Adviespunt.
Vensters
Voelen kinderen zich veilig op school? Dat is een belangrijke vraag. Daarom zijn scholen sinds 2015 verplicht om eens per jaar de veiligheid van leerlingen te onderzoeken. Gebruik de module Onderzoek van Vensters om te voldoen aan deze wettelijke verplichting.
Gerelateerd nieuws over Sociale veiligheid op school
PO-Raad in gesprek over balans religieus onderwijs en democratische waarden
De PO-Raad gaat met de sector in gesprek over de balans tussen religieus onderwijs en democratische waarden. Dat geven we graag samen vorm met de profielorganisaties. Uit onderzoek van Nieuwsuur blijkt dat er bij sommige scholen…
Onderwijsraden uiten zorgen over Wet vrij en veilig onderwijs
De Wet vrij en veilig onderwijs legt scholen aanzienlijke administratieve lasten op, terwijl niet duidelijk is of deze ook daadwerkelijk bijdragen aan een veiliger schoolklimaat. Dat stellen de PO-Raad, VO-raad en Sectorraad GO in…
Wat verandert er in schooljaar 2025-2026 voor het primair onderwijs?
Het nieuwe schooljaar is begonnen. Ook dit jaar vinden er binnen het primair onderwijs enkele verschuivingen plaats.
Asielnoodmaatregelenwet zorgt voor onaanvaardbare problemen in het onderwijs
De PO-Raad roept de Eerste Kamer op de zogenoemde ‘Asielnoodmaatregelenwet’ te verwerpen. De wet die gisteren een meerderheid haalde in de Tweede Kamer heeft grote gevolgen voor de continuïteit van het onderwijs en kan er mogelijk…