Goed Bestuur

Wettelijk is de oudergeleding van de medezeggenschapsraad (MR) de gesprekpartner van het bevoegd gezag ten aanzien van beleidszaken. De positie en de taken van een ouderraad (OR) zijn niet wettelijk vastgesteld: er is geen wettelijke verplichting om een OR in te stellen.

Daarmee is er een grote vrijheid voor een bevoegd gezag om de taken, organisatie en werkwijze in te vullen op een manier die past bij de ouders en de school. Dat kan aan de hand van een reglement en/of statuut van de OR, maar er bestaat daartoe geen verplichting. De invulling van de taken is afhankelijk van de afspraken die er met de school en de medezeggenschapsraad (MR) zijn gemaakt. De MR heeft instemmingsrecht ten aanzien van de vaststelling of wijziging van het beleid met betrekking tot het verrichten van ondersteunende werkzaamheden door ouders ten behoeve van de school en het onderwijs (artikel 10 sub d WMS). De ouderraad heeft daarin geen formele rol.

Ouders in de OR houden zich meestal bezig met het organiseren van activiteiten, maar kunnen indien dit vastgelegd is, ook adviseren over (beleids)zaken die vooral voor ouders en leerlingen belangrijk zijn. Zodoende verschilt de OR nadrukkelijk van de MR, wiens taken en bevoegdheden expliciet zijn vastgelegd in de Wet medezeggenschap op scholen. De MR deelt zodoende op een aantal terreinen de zeggenschap met het schoolbestuur en geldt ten aanzien van deze onderwerpen als de formele gesprekspartner van het bestuur.

De OR heeft in beginsel alleen een praktisch-ondersteunende rol. Het schoolbestuur bepaalt welke taken en werkzaamheden aan de OR worden toebedeeld. Eventueel kan de OR fungeren als sparringpartner van de oudergeleding van de MR, maar daarmee wordt de OR geen onderdeel van de MR. Zie ook de uitspraak van de Landelijke Klachtencommissie Islamitisch Onderwijs:  109061 anoniem advies (onderwijsgeschillen.nl)

De eerste Benchmark PO&VO is op 1 februari 2021 publiek gemaakt en maakt vergelijkingen van schoolbesturen mogelijk op de thema’s Financien, Bedrijfsvoering en Medewerkers. Tot 2023 wordt de benchmark verder ontwikkeld met onder meer de thema’s Overhead en Onderwijskwaliteit.

Een ander belangrijk onderdeel van het benchmarkprogramma is de sectorrapportage primair onderwijs. Hiermee vertelt de sector het eigen verhaal binnen de actuele context, op basis van betrouwbare data zoals uit de Benchmark PO&VO. De eerste, jaarlijkse publicatie is gepresenteerd aan de Vaste Kamercommissie Onderwijs op 7 oktober 2021.

Het kost tijd om als sector tot eenduidige definities te komen voor begrippen als bijvoorbeeld ‘overhead’ of ‘ziekteverzuim’. We kiezen bij de ontwikkeling van de benchmark dan ook voor een groeimodel. De benchmark is geen wondermiddel. Het is een instrument waarmee je je organisatie kunt vergelijken en waarmee je als bestuur of sector iets kunt vertellen over jezelf. De cijfers spreken dus nooit voor zichzelf, maar krijgen waarde in een verhaal en zijn aanleiding voor een gesprek met collega’s en andere stakeholders.

Het MBO kent al een benchmark, daar zien we dat ‘benchlearning’ veel kan opleveren (bestuurders uit het MBO aan het woord over benchmaking en benchlearning) Als organisaties sturen op een aantal indicatoren die zij belangrijk vinden, krijgen die intern, bijvoorbeeld bij de medezeggenschap, ook  meer aandacht. Gesprekken met andere besturen naar aanleiding van de benchmark geven ook een enorme impuls. Daarnaast kan de benchmark een rol gaan spelen bij collegiale bestuurlijke visitaties. Een benchmark kan complementair werken aan deze visitatie, en een visitatie kan een goede start zijn voor het organiseren van benchlearning.